Nhà vệ sinh ở Lào

 Nhà vệ sinh ở Lào có trang bị máy lạnh, hoa, nến thơm… – Ảnh: N.V.M.

(Đọc xong thấy thương dân mình, biết trách ai đây ? chẳng lẽ trách con mình!) 

KD: Có dịp đi Lào du lịch, mình đã ngạc nhiên và khâm phục, yêu mến đất nước Lào hiền hòa, nhân bản, rất văn hóa trong cách ứng xử, từ người dân Lào bình dị. Và nay, đọc được bài này. 

Xin đăng lên để thấy nước Việt có quá nhiều sự kém cỏi, quá nhiều điều quản lý trôi nổi và những quan niệm văn hóa luôn “lên gân, cứng nhắc” để rồi cuối cùng, trở thành lạc hâu, lẹt đẹt đi sau thiên hạ, rất xấu hổ. 

Nhưng mình thực sự đau khi nhớ tới câu nói của một ông chủ khách sạn người Lào gốc Việt: Ở đây, người Lào rất ghét người Việt về cái sự buôn gian bán lận, nói to, hay ăn thịt chó, hay cãi chửi nhau. 

Còn điều gì người Việt không bị ghét nữa đây? 

Tôi vừa cùng một đoàn cán bộ hưu trí tham gia hành trình xuyên Đông Dương cả tuần lễ và thấy thật ngạc nhiên   với nhà vệ sinh ở Lào, chỗ nào cũng khá tươm tất.
Lần đầu xuyên Lào, trong đoàn nhiều người ngạc nhiên. Cứ tưởng nước họ nghèo hơn mình nên lạc hậu. Mà họ nghèo hơn mình thật. Không thấy các cao ốc, dinh thự, trụ sở vĩ đaị. 

Đường hẹp nhưng ít xe nên tha hồ chạy. Các thị xã ở Lào xe hơi nhiều hơn xe gắn máy nhưng không nghe tiếng còi xe. Cuộc sống bình lặng, hiếu hòa, chậm rãi… 

Tôi đến Lào nhiều lần nhưng ba năm nay mới trở lại. Có quá nhiều bất ngờ. Người Việt mở nhà hàng ăn uống rất thành công ở Vientiane như nhà hàng Đồng Xanh (chủ nhân người Đồng Tháp) và nhà hàng Hoàng Kim (chủ nhân người Hà Nội) có nhiều món ngon và lúc nào cũng tấp nập khách. Dao Coffee của doanh nhân Đào Hương (Việt kiều Lào) là đặc sản rất được du khách ưa chuộng.Tuy nhiên ngạc nhiên nhất của chuyến đi với đoàn là nhà vệ sinh ở Lào, chỗ nào cũng khá tươm tất, có nơi chưa đẹp nhưng sạch sẽ. Du khách chẳng sợ nạn “khủng bố tinh thần” vì thiếu chỗ giải quyết  trầm kha như Việt Nam, đặc biệt là ở các tỉnh phía Bắc. 

Sau khi khám phá động Tam Chang, đoàn ghé ăn trưa tại nhà hàng Manichan ở Vang Veng. Nhà hàng thoáng đãng, trang trí bắt mắt, không có máy lạnh mà trời thì nóng. Chủ nhân nhà hàng giải thích: “Nếu gắn máy lạnh phải xử lý mùi thức ăn rất cực. Hương vị các món ăn sẽ không còn nguyên chất nên khó mà thưởng thức món ngon trọn vẹn”. 

Nhà vệ sinh bên ngoài xinh xắn, cạnh cây nhãn cổ thụ, có sẵn mấy ghế bành nhỏ để khách ngồi hóng mát và đọc báo sau khi đi vệ sinh. Vào nhà vệ sinh giữa trưa mà mát rượi, phảng phất mùi trầm như ở khách sạn 5 sao. Thì ra nhà vệ sinh gắn máy lạnh. 

Mấy bồn tiểu nam đều có nến thơm lung linh khử mùi. Trên mỗi bồn cầu đều có lọ hoa mẫu đơn nhỏ lịch lãm. Mẫu đơn còn gọi là bông trang, loại hoa dễ trồng, có nhiều ở Lào và các nước Asean. Giật mình vì ý tưởng sáng tạo bất ngờ mà ít tốn kém của chủ nhân. 

Mới hay chưa giàu vẫn có thể sạch. Cha ông mình từng dạy “Đói cho sạch, rách cho thơm”. Cái chính là nhận thức, là văn hóa. Tôi càng hiểu vì sao là đất nước nghèo nhưng mỗi khi ra khỏi nước người Lào đều ăn mặc tươm tất, sạch sẽ để “thiên hạ khỏi cười chê”. 

Ở nước ta, những chuyện nhỏ như nhà vệ sinh mà mấy chục năm chưa dứt điểm được thì nói chi chuyện lớn. Lại còn chuyện “tự sướng” với số liệu điều tra mức độ hài lòng của khách quốc tế vừa được Tổng cục Du lịch công bố: 94,09% tốt và cực tốt, chỉ 0,22% kém. Đẹp hơn cả mơ! 

Cứ tô hồng kiểu đó thì vị trí “đứng đầu tốp cuối Asean” cũng đang bị lung lay chứ đừng nói tăng tốc. Xét theo hiệu quả, du lịch Việt Nam kém xa Lào và Campuchia. Dân số Lào 7 triệu người, đón 3,5 triệu khách quốc tế năm 2014. Campuchia dân số 15 triệu người, đón 4,5 triệu khách. Còn Việt Nam hơn 91 triệu dân chỉ đón được 7,9 triệu khách. 

Du lịch Việt Nam muốn phát triển tốt xin hãy làm cuộc cách mạng, bắt đầu từ việc nhỏ mà nhà vệ sinh phải là một trong những ưu tiên số 1. Mong lắm thay!

Nguyễn Văn Mỹ